Waarom een collegiale ?
Madelgarius stichtte in 642 de abdij van Hautmont (nabij Maubeuge) aan de Samber, en werd er het volgende jaar kloosterling onder de naam Vincentius. Hij was een spiritueel leider die werd nagevolgd. De abdij groeide en hij zocht rust op zijn landgoed te Zinnik en hij stichtte hier nabij de bronnen van de Zenne een Benedictijnerabdij, zoals vermeld in het Vita van Sint-Vincentius. . Daarrond ontstond de stad Soignies. Later werd hij zoals zijn vrouw en 4 kinderen heilig verklaard. Deze abdij wordt ook vermeld wordt in het verdrag van Meerssen in 870.
Rond het einde van de 9de eeuw vindt de transformatie plaats van abdij naar kapittelkerk, waarschijnlijk het resultaat van een spiritueel conflict: de kanunniken
hebben een minder strenge leefregel dan de monniken. De leden waren gehouden aan het leven in gemeenschap en aan het gemeenschappelijk reciteren van de kerkdienst in het koor van de kathedraal. De leefregel was soepeler dan die van de monniken: zij moesten zich niet onderwerpen aan de regel van armoede en genoten van een grotere vrijheid.
De nieuwe kerk die werd gebouwd in de 11e eeuw kreeg de naam collegiale door de aanwezigheid van dit kapittel/college (groep) van religieuzen. Dit onderscheidt haar van een eenvoudige parochiekerk of een abdijkerk, verbonden aan een abdij. Het onderscheidt haar ook van een kathedraal, de kerk die de zetel is van een bisschop.